
ОУВС-гийн нотолсноор, Хятад улс Африкийг өрөнд оруулж, улмаар гартаа хийсээр байгаа гэнэ.
Одоо ОУВС-гаас өөр хэн ч Африкийн өрийн хэмжээ нэмэгдэж байгаа тухай түгшүүрийг сонсохгүй байгаа юм, учир нь тус тивийн улс орнуудын 40 хувь нь асуудалтай бүс нутагт багтаж байгаа юм гэж ОУВС-гийн захирал Кристалина Георгиева тэмдэглэв. Энэ нь дутуу үнэлэмж аж. Засгийн газар нь Хятадын “хамтран хөрөнгө оруулагч”-ын оролцоотой үргэлж холбоотой байдаг томоохон дэд бүтцийн төслүүдийг санхүүжүүлэхээр бүс нутгийн өрийн хэмжээ өсч байна. Одоо тэд төсвөө тэлэхийн хэрээр орлогоо нэмэгдүүлэхийг хичээж байна.
Замби улсын хувьд энэ онд улсын өр ДНБ-ий 92%, 2020 онд 96% болж өснө гэж ОУВС-гаас мэдээлэв. Урьдчилсан мэдээгээр 2028 он гэхэд Өмнөд Африкт өрийн ДНБ-тэй харьцуулсан харьцаа 81% -д хүрнэ. Кени улс сүүлийн үед өрийн дээд хэмжээг эдийн засгийн хэмжээтэй уялдуулж хоёр дахин нэмэгдүүлээд байна.
Ерөнхийдөө Сахарын өмнөд хэсэгт сүүлийн 10 жилд Хятад улс эх газар болон колониос алслагдсан оффшорт шинэ өрийг бий болгосноор өрийн хэмжээ хоёр дахин нэмэгдэх болно.
“Өр бол муу зүйл биш. Учир нь буруу зүйлд зарцуулах, эдийн засаг дийлэхгүйгээр хурдтай өсч байгаа бол энэ нь муу. Замби шиг эрсдэлтэй тохиолдолд даван туулахыг оролдох хэрэгтэй. “Бусад тохиолдолд, жишээлбэл Этиоп улсын зарим өрийг нягталж үзэх шаардлагатай байна” гэж Георгиева хэлжээ.
Мэдээжийн хэрэг Хятад улс Африкийн өрнөөс болж унтахаа больж байна: энэ өрийн ихэнх нь, ялангуяа бүтцийн өөрчлөлт хийгдээгүй үед Хятадууд үндсэн хөрөнгийн эзэмшигч болж байна. Чухамдаа Хятад улс тус тивийг бүхэлд нь колоничлон барьж, хамгийн үнэ цэнэтэй эд хөрөнгийг эзэмшиж байна.
Зөвхөн стратегийн ач холбогдол бүхий долоон улс болох Ангол, Камерун, Этиоп, Кени, Конго, Судан, Замби зэрэг улсууд 2017 онд нийт зээлийн гуравны хоёр хувийг дангаараа авчээ. Газрын тосоор баян Ангол улс өрийн 30% буюу 43 тэрбум долларыг (2017 оны Анголын ДНБ-ий 35%) авчээ. Эцэст нь Ангол дэд бүтцийн өрийг Хятадад нефтиэр төлөх тохиролцоонд хүрээд байна.
ОУВС-ийн 2018 оны 4-р сард хийсэн судалгаагаар 2017 оны эцсийн байдлаар Африкийн Сахарын бага орлоготой орнуудын 40 хувь нь Этиоп, Конго, Замби зэрэг улс орнууд өрийн хямралд оржээ.
Си Зиньпин дарга 2018 оны 9-р сард хэлсэн үгэндээ ирэх гурван жилийн хугацаанд Африкт дэд бүтцийг хөгжүүлэхэд зориулж 60 тэрбум доллар хуваарилахаа амласан. Кени улсын Кенийн Төмөр зам корпорац Хятадын Эксимбанкны өрийг төлдөггүй байсан бол Хятад Кенийн Момбаса боомтын ашигийг хураан авах ёстой тул Си хошигносон гэнэ. Хятадуудын барьсан “Madaraka Express” төмөр зам нь БНХАУ-ын санхүүжилтээр хэрэгжсэн өртөг зардал ихтэй аж. Гадны ажиглагчид түүний эдийн засгийн үр өгөөжтэй эсэхэд эргэлзэж байгаа боловч Хятад улс үүнд анхаарлаа хандуулахгүй байна: Хятадын санхүүжүүлсэн төслийн 80% бүтэлгүйтсэн ч Бээжин хамгаалсаар байна. “Өр төлбөрөө “тусгаар тогтнолоор солилцох” гэх мэт.
Энэ нь зөвхөн Кени, Ангол биш л дээ. Шри Ланк бол Хятад улс улсын санхүүжүүлсэн өрийн санхүүжилтийн эцсийн шатны жишээ юм. Шри Ланк Хятадаар 8 тэрбум долларын өртөг бүхий дэд бүтэц тавиулсныхаа өрийг төлөхөд бэрхшээлтэй байгаа учир тус улсын эрх баригчдад улсынхаа хоёр дахь том боомт болох Хамбантотын хувьцааны хяналтын хувийг Хятадад шилжүүлэхийг албадсан байна. 2017 оны 12-р сараас Хятадын төрийн өмчит үйлдвэрийн газрын охин компанид 99 жилийн хугацаатай түрээслүүлсэн байгаа.
Үнэн хэрэгтээ АНУ, Европын улс орнууд нийгмийн сүйрлээс зайлсхийхийн тулд сүүлийн 10 жилд өр төлбөрөө мөнгөөр авахыг эрмэлзэж байсан ч Хятад Африкийн төдийгүй олон тооны хөгжиж буй орнуудын гол зээлдүүлэгч болж, тэдгээрийг үр дүнтэй колоничилж, улс орнуудын хөгжлийн ихэнх хөрөнгийг эзэмшиж байна.
Хөгжиж буй орнууд Хятадын зээл дээр үүргээ биелүүлээгүй бөгөөд гол төслүүдийн түлхүүрийг Бээжин рүү шилжүүлэн авч байна. Үүгээр тогтохгүй Хятад улс “Нэг бүс – Нэг зам” санаачилгын хүрээнд зөвхөн Африк төдийгүй Азийн олон орнуудыг аажмаар “колоничлох” болно.
АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд манай сайт хариуцлага хүлээхгүй болно. Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.